Nowe inwestycje na rynku nieruchomości biurowych ograniczone
Obecnie w Warszawie w budowie pozostaje ponad 370 tys. mkw. powierzchni biurowych. Zasilą one rynek w okresie 2021-2024. W ostatnich latach przed 2020 rokiem realizacji było o połowę więcej. Zauważalne jest więc zdecydowane wyhamowanie warszawskiego rynku. Tymczasem na rynkach regionalnych inwestorzy budują ponad dwa razy więcej. Niemniej jednak deweloperzy nie zapowiadają realizacji nowych inwestycji.
W 2021 roku ma zostać ukończonych w sumie ok. 340 tys. mkw. biur. O ile terminy zostaną utrzymane, w Warszawie w 2022 roku do użytkowania trafi 220 tys. mkw. powierzchni biurowej. W 2023-2024 roku ma zostać zrealizowany pierwszy etap projektu Studio firmy Skanska oraz inwestycji The Bridge Ghelamco. Są to nieliczne inwestycje, na których budowę deweloperzy zdecydowali się w tym roku.
Wzrost aktywności najemców
W ostatnim miesiącach zauważalny był wzrost aktywności najemców. W trzecim kwartale br. zanotowano wzrost wolumenu najmu o jedną trzecią w porównaniu do analogicznego okresu 2020 roku. To z pewnością dobry znak dla warszawskiego rynku nieruchomości biurowych. Obserwowany jest wzrost zainteresowania wynajmem zwłaszcza przez firmy działające w branży nowoczesnych usług biznesowych oraz sektorze nowoczesnych technologii. Wiele firm decyduje się również na wynajęcie większej przestrzeni niż dotychczas. Jedynie co dziesiąty najemca w tym roku podjął decyzję o zmniejszeniu zajmowanej powierzchni.
Jeżeli popyt nadal będzie się utrzymywał w tendencji wzrostowej, a inwestorzy nie zdecydują się na realizację kolejnych projektów, z pewnością w perspektywie najbliższych dwóch lat zaobserwujemy spadek wskaźnika pustostanów biurowych w stolicy. W najbliższych kwartałach ze względu na większe obłożenie u operatorów powierzchni elastycznych należy spodziewać się wzrostu cen najmu.
Aktualnie rynek w stolicy ma do zaoferowania 6,16 mln mkw. nowoczesnej przestrzeni biurowej. W tym roku zakończono realizację kilkunastu inwestycji, w tym m.in. Warsaw Unit firmy Ghelamco (59 tys. mkw.), Skyliner firmy Karimpol (48,9 tys. mkw.), Generation Park Y firmy Skanska (47,6 tys. mkw.), biurowce Galwan i Plater w Fabryce Norblina należącej do Grupy Capital Park (40 tys. mkw.), oraz Widok Towers firmy Commerz Real i S+B Gruppe (28,6 tys. mkw.).
Najemcy mogą wybierać spośród 12 proc. dostępnych biur. Współczynnik pustostanów wzrósł w ciągu roku o niecałe 3 proc. Obserwuje się wysoki poziom komercjalizacji nowoczesnych biurowców, które zasiliły rynek. W oddanych obiektach biurowych ok. 75 proc. powierzchni jest zabezpieczona umowami przednajmu. To natomiast świadczy o dużym zapotrzebowaniu na przestrzeń do pracy utrzymaną w wysokim standardzie. Ponad 60 proc. powierzchni, która została zakontraktowana na warszawskim rynku nieruchomości biurowych w trzech pierwszych kwartałach br. to biura znajdujące się w ścisłym centrum miasta, z biurowcami najwyższej klasy na czele.
Praca stacjonarna wraca do łask
Czas zweryfikował również efektywność pracy zdalnej. Coraz więcej pracodawców skłania się ku powrotowi do biur. Model tradycyjny jest wydajniejszy, ułatwia pracę w zespole, a także wymianę wiedzy pomiędzy pracownikami. W biurze łatwiej o budowanie relacji, poczucia przynależności oraz wspólnoty.
Obecnie jednak od biur wymaga się, aby zapewniały one większy komfort, przyjaźniejszy klimat oraz elastyczność. Według danych warszawskie biura są aktualnie zapełnione na poziomie ok. 40-50 proc. Zauważalny jest trend ograniczania stałych stanowisk pracy na rzecz swobodniejszego korzystania z całego biura, by móc pozostawać w stałym kontakcie z innymi współpracownikami. Na uwagę zasługuje także efektywniejsze wykorzystywanie cyfrowych rozwiązań m.in. aplikacji oraz specjalnych stref do zdalnej komunikacji (ze stabilnym, wysokiej jakości łączem).