Chociaż z badań pracuj.pl wiadomo, że aż 82 proc. zatrudnionych w biurach chciałoby móc pracować w systemie pracy zdalnej, to w Polsce nie jest on preferowany przez wielu pracodawców. Raport „Czego pragną pracownicy” przygotowany w 2019 r. przez firmę doradczą Savills wykazał bowiem, że zaledwie 17 proc. ankietowanych miało możliwość pracy w trybie home office.
Dlaczego większość pracowników tak chętnie opuściłaby biurowce na rzecz pracy z domu?
Z pewnością z punktu widzenia pracownika ten system ma bardzo wiele zalet. Pozwala oszczędzić czas oraz koszty związane z dojazdami do miejsca pracy. Zdalnie można też pracować z dowolnego miejsca w kraju. Nic nie stoi na przeszkodzie, by z własnego domu w Beskidach wykonywać pracę dla firmy z siedzibą w centrum Warszawy i w przyjaznej oraz wygodnej przestrzeni domowego zacisza realizować swoje obowiązki. Często home office daje możliwość większej koncentracji, a co za tym idzie – większej wydajności działań. Pomaga również osiągnąć lepszy work-life balance, bo więcej czasu mamy na realizację swoich pasji i spędzenie czasu z rodziną. Tymczasem badania Owl Labs zawarte w raporcie „State of Remote Work 2019” z października 2019 r. pokazują, że osoby pracujące zdalnie są aż o 22 proc. szczęśliwsze niż pracownicy, którzy nie mają możliwości pracy z domu. W dodatku ankietowani przyznali, że w takim systemie wykonują więcej zadań, niż kiedy chodzą do biura. Wskazywali również na niższy poziom odczuwanego stresu.
Wady i niedogodności pracy zdalnej
Jak to zawsze w życiu bywa, każdy kij ma dwa końce a home office to także minusy, o których pracownik czasami przekonuje się, dopiero gdy ma możliwość pracowania w ten sposób. Praca zdalna wymaga większej samodyscypliny, zaangażowania, ale często powoduje też, że zacierają się granice między czasem pracy a czasem prywatnym. Zapewne wiele jak zawsze zależy od osobistych predyspozycji, ale ludzie jako zwierzęta stadne potrzebują interakcji z drugim człowiekiem. Z tego powodu większość osób źle znosi odizolowanie od innych pracowników. Praca w biurze pozwala na budowanie relacji i sprzyja nawiązywaniu znajomości, zarówno biznesowych, jak i prywatnych.
Jak wynika z powyżej przytoczonych badań, pracownicy marzą o home office, ale co na to pracodawcy? Dlaczego stosunkowo rzadko w polskich warunkach decydują się na upowszechnienie tej formy? Przecież pozwoliłaby ona na oszczędności związane chociażby z wynajmem przestrzeni biurowej oraz zlikwidowała barierę pozyskiwania najlepszych specjalistów tylko z własnego regionu. Wiele firm ma jednak obawy co do produktywności swoich pracowników, gdyby pozwolono im na taką elastyczność w wykonywaniu obowiązków.
W tym zakresie być może wiele zależy od branży i rodzaju pracy, jaki miałby być wykonywany. Swego czasu firma IBM przeprowadziła badanie wewnętrzne, które wykazało, że pracownicy działów marketingu są bardziej kreatywni, gdy pracują w grupie. Natomiast w branży IT home office jest dość popularną i pożądaną formą wywiązywania się z zadań zawodowych. Niemniej jednak wiadomo, że taka forma jest przez pracowników oczekiwana. Antal w raporcie „Aktywność specjalistów i menedżerów na rynku pracy” (grudzień 2019 r.) wskazał, że menadżerowie oraz specjaliści podczas wyboru ofert pracodawców poza wynagrodzeniem za główny atut uważają właśnie elastyczne godziny pracy i możliwość pracy zdalnej. Dla pracodawców jednak wprowadzenie możliwości chociażby częściowej pracy zdalnej wymaga odpowiedniego wsparcia w technologie oraz inne systemy zarządzania pracownikami.
Zarządzanie pracownikami na odległość
Obecna sytuacja zmusiła większość pracowników biurowych do wykonywania swoich obowiązków zdalnie. Niezależnie czy jesteśmy przeciwnikami, czy entuzjastami tej formy, musimy zaakceptować rzeczywistość i spróbować wynieść z tych niefortunnych okoliczności jakieś pożyteczne wnioski. Dla firm będzie to okazja do przetestowania wielu rozwiązań oraz narzędzi, które umożliwią sprawną pracę na odległość oraz do obdarzenia swoich pracowników większym zaufaniem. Umiejętne zarządzanie pracownikami na odległość jest w dzisiejszych czasach możliwe i zupełnie wygodne, dzięki licznym narzędziom IT i komunikacyjnym. Oczywiście dla wielu firm stanowi to wyzwanie, które będzie wymagało wdrożenia pewnych systemów, umożliwienia dostępu do wspólnych danych oraz zmiany sposobu rozdysponowywania zadań i kontroli wywiązywania się z obowiązków przez pracowników. W następstwie tych działań może okazać się, że taka forma pracy jest nie tylko pożądana i korzystna dla pracowników, ale może przynieść profity również dla pracodawców. Być może po zakończeniu epidemii epidemii wprowadzane w tej nadzwyczajnej sytuacji modele współpracy spowodują trwałe zmiany w podejściu wielu firm do pracy zdalnej, a przetestowane w nietypowych warunkach narzędzia i systemy pracy pozytywnie wpłyną na produktywność zespołów i pozwolą z nich korzystać także wtedy, gdy wszystko wróci do normy.
Może wówczas przekonamy się, czy faktycznie praca zdalna lub częściowo zdalna pozytywnie wpływa na work-life balance i szczęście pracowników oraz efektywność i wyniki finansowe firm. Czas pokaże. Zmiany w standardzie form pracy z pewnością odbiją się również na rynku najmu powierzchni komercyjnych. Czego można się spodziewać po rewolucji w podejściu do pracy zdalnej? Na pewno tego, że w takich warunkach zmieni się także sam rynek powierzchni biurowych? Być może następnym krokiem okaże się szybki rozwój w strefie dostępności powierzchni coworkingowych oraz biur satelitarnych.