Według przewidywań firmy doradczej w dziedzinie nieruchomości Cushman & Wakefield czynsze w najlepszych lokalizacjach londyńskiej dzielnicy West End wzrosną do 2012 r. o 40 proc., co stanowi powrót do poziomu ponad 1.076 GBP za m kw. rocznie. Ponadto wskutek braku podaży wzrośnie udział transakcji typu pre-let, tj. zawierania umów najmu przed ukończeniem inwestycji.
Mimo najgorszego popytu od 1991 r., w ostatnim kwartale 2009 r. na West Endzie odnotowano jego wzrost do poziomu 68.740 m kw., tj. najwyższego poziomu od II kw. 2008 r.
Najemcy zaczynają ponownie wykazywać zainteresowanie, obawiając się, że w 2010 r. wynajmujący będą mniej skłonni do ustępstw w negocjacjach – powiedział Guy Taylor, Szef Biura Cushman & Wakefield na West Endzie.
Aktywny popyt wzrósł również w ujęciu kwartalnym, a w ciągu roku odnotowano na West Endzie jego wzrost o 40 proc. Popyt będą generować różnego rodzaju najemcy dążący do zabezpieczenia powierzchni w tej dzielnicy, głównie najemcy z sektora TMT (technologie, media i telekomunikacja), finansów, handlu i usług (zob. tabela 1). Wśród podmiotów zgłaszających aktywny popyt znalazły się: Bain & Co (3.700-5.500 m kw.), Invensys (1.500 m kw.) i Mirabaud (2.300 m kw.).
Presja na czynsze będzie początkowo wynikać z braku podaży nowej powierzchni na West Endzie. Obecnie w budowie znajduje się nieco ponad 92.900 m kw. powierzchni, która zostanie oddana do użytku w 2010 r. W 2011 r. zostanie ukończona budowa tylko dwóch budynków o powierzchni przekraczającej 1.800 m kw. (7-5 Baker Street, W1 oraz UK & European Investments Ltd, 1 Kingsway, WC2), a w 2012 r. – tylko jednego (Crown Estate’s, The Quadrant, Regent Street, W1).
Guy Taylor dodał: Wskutek niedoboru nowej powierzchni w 2011 r. ożywi się aktywność na rynku transakcji typu pre-let, ponieważ zwiększy się nierównowaga pomiędzy podażą a popytem. Wielu najemców będzie zmuszonych zawierać takie transakcje.
Przełoży się to na wzrost aktywności na rynku najmu w 2010 r., który w ciągu roku przyspieszy w reakcji na poprawę sytuacji gospodarczej.
W ostatnim kwartale 2009 r. najwyższe czynsze utrzymały się na stabilnym poziomie 806,5 GBP za m kw. rocznie, ale czynsze efektywne wzrosły o 5 proc. Był to pierwszy wzrost od końca 2007 r. W związku z oferowaniem zachęt wzrost czynszów wywoławczych jest tylko kwestią czasu.
Tabela 1.
AKTYWNY POPYT WŚRÓD NAJEMCÓW NA WEST ENDZIE
|
WEST END
|
|||
POPYT
|
III kw. 2009
|
|
IV kw. 2009
|
|
WEDŁUG SEKTORÓW
|
tys. mkw.
|
%
|
tys. mkw.
|
%
|
Finanse i bankowość
|
43,29
|
12%
|
76,55
|
17%
|
Sektor publiczny i rządowy
|
60,20
|
17%
|
68,28
|
15%
|
Usługi
|
63,54
|
18%
|
64,57
|
14%
|
TMT
|
93,18
|
27%
|
102,56
|
23%
|
Handel i rozrywka
|
58,25
|
17%
|
76,46
|
17%
|
Przemysł
|
7,71
|
2%
|
30,29
|
7%
|
Inne
|
23,32
|
7%
|
34,37
|
8%
|
Aktywny
|
349,30
|
59%
|
452,98
|
75%
|