Święta Bożego Narodzenia są w Polsce jednymi z najważniejszych dni w roku. Polacy wciąż czerpią przyjemność z rodzinnych spotkań, wspólnego posiłku i wymiany prezentami. Wszystkie te aspekty wiążą się jednak z nieuniknionymi kosztami. Ile w tym roku polskie rodziny przeznaczą na święta, w jaki sposób na przestrzeni ostatnich lat zmieniły się preferencje zakupowe i jak w tym kontekście wypadamy na tle Europy?
Bożonarodzeniowy budżet
Jak wynika z badania Deloitte Zakupy Świąteczne 2013, w bieżącym roku polska rodzina na święta wyda około 1126 zł. Oznacza to, iż Polacy planują zwiększyć swój budżet o 5 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Wtedy planowane wydatki osiągnęły średnią wartość 1280 zł. W rzeczywistości jednak Polacy byli bardziej oszczędni i wartość ta została zweryfikowana do poziomu 1067 zł.
Statystyczna europejska rodzina planuje natomiast zmniejszyć wydatki w porównaniu z ubiegłym rokiem. Średni bożonarodzeniowy budżet wynosić będzie 1897 zł, czyli więcej niż w przypadku Polski. W dużym stopniu wiąże się to z oceną sytuacji gospodarczej w danym kraju. Europę można podzielić na dwie części. Europa Wschodnia, Niemcy i Dania wyraziły optymizm w badaniu, zachodnia część kontynentu i Polska nadal negatywnie oceniają sytuację gospodarczą. Aż 56 proc. polskich respondentów ocenia, że polska gospodarka jest w złej kondycji. Odmiennego zdania jest tylko 10 proc. Ale już tylko 42 proc. spodziewa się pogorszenia sytuacji w przyszłości – tłumaczy Magdalena Jończak, Dyrektor w Dziale Konsultingu Deloitte.
Polacy planują święta finansować głównie z oszczędności (78 proc. respondentów). Jedynie 19 proc. respondentów, czyli o 6 punktów procentowych mniej niż przed rokiem, zamierza pokryć wydatki kartą kredytową, 5 proc. zadłuży się w banku, a 9 proc. zapożyczy u rodziny i znajomych.
W bieżącym roku Polacy chcą poszukać oszczędności przede wszystkim przez dokonywanie zakupów w tańszych sklepach (83 proc.) oraz wręczając najbliższym mniej kosztowne (80 proc.) i przecenione (77 proc.) prezenty. Mimo tego, w odróżnieniu od reszty badanych Europejczyków, którzy chcą kupować upominki na wyprzedażach, dla Polaków bardziej istotny jest odpowiedni dobór prezentu niż jego cena. Najważniejszą cechą dla respondentów z Polski pozostaje użyteczność i to właśnie takich prezentów będą szukać.
Polacy, podobnie jak reszta Europejczyków, deklarują, że nie będą kupować prezentów pod wpływem impulsu i presją czasu. Jak pokazuje badanie, większość respondentów nie zostawia wyboru odpowiednich upominków na ostatnią chwilę. Prawie co czwarty badany deklaruje, że prezenty kupuje już w listopadzie, a 48 proc. wybiera się na zakupy w pierwszej połowie grudnia. Tylko 23 proc. zwleka z nimi do ostatnich dni przed świętami – dodaje Magdalena Jończak.
Książki czy tablet?
Polacy coraz częściej prezentów poszukują w Internecie – aż 46 proc. respondentów upominki dla najbliższych zakupi w sieci. Jest to wynik o 14 punktów procentowych wyższy niż w Europie. Polacy chętniej niż przed rokiem wyszukują prezenty (więcej o 9 punktów procentowych) i porównują ich ceny (więcej o 10 punktów procentowych) w Internecie. Wynika to z tego, że Polakom zależy na znalezieniu produktów najbardziej korzystnych cenowo. Nadal pod tym względem ufamy przede wszystkim wyszukiwarkom i porównywarkom internetowym, z których korzysta odpowiednio 96 i 93 proc. ankietowanych. W Europie na pierwszym miejscu są za to sklepy internetowe. W Polsce i pozostałych krajach europejskich po latach wzrostu zmalała rola mediów społecznościowych, forów i blogów jako źródła informacji o świątecznych ofertach – tłumaczy Adam Chróścielewski, Dyrektor w Dziale Audytu Deloitte.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku zakupów spożywczych. Na internetowe zakupy w tym zakresie decyduje się tylko co dziesiąty badany, czyli tyle, co przed rokiem. Polacy najchętniej zakupy spożywcze robią w dyskontach (60 proc.), hipermarketach (57 proc.) i supermarketach (51 proc.). Na jedzenie Polacy wydają również więcej pieniędzy niż na prezenty, mimo, iż jeszcze dwa lata temu to upominki były priorytetem. W tym aspekcie europejscy respondenci odpowiadali podobnie. Natomiast zdecydowanie więcej pieniędzy od nich Polacy wydadzą na spotkania rodzinne i w gronie znajomych.
Czego Polacy oczekują pod choinką? Z naszego badania wynika, że najbardziej wymarzonym prezentem dla statystycznego Europejczyka jest nadal gotówka, która wygrywa z książkami i podróżami. W Polsce po raz pierwszy od lat także wygrywają pieniądze, które wybiera aż 46 proc. respondentów, czyli o 6 pp. więcej niż w ubiegłym roku. Jeszcze dwa lata temu gotówka znajdowała się na trzecim miejscu, w tym roku wyprzedziła tak popularne książki oraz perfumy i kosmetyki –mówi Piotr Świętochowski, Dyrektor w Dziale Audytu Deloitte.
Popularność w Europie zdobywają smartfony, które chciałoby otrzymać aż 27 proc. respondentów. Jednak ci, którzy pod choinką wyczekiwać będą takiego właśnie telefonu lub tabletu mogą się rozczarować, gdyż pozycje te nie znajdują się na liście upominków, które Polacy planują wręczyć najbliższym. Królują na niej kosmetyki, perfumy, książki i słodycze, a jedynie 11 proc. zamierza podarować gotówkę. Wśród ankietowanych z pozostałych krajów na pierwszym miejscu pozostają książki, wyprzedzając kosmetyki i czekoladki. Dzieci natomiast liczyć mogą na zabawki edukacyjne i naukowe, a także gry planszowe i klocki konstrukcyjne.
Pełna wersja raportu w PDF znajduje się poniżej.
Pobierz PDF