Ciepło, ale nie za gorąco - komfort cieplny w biurze

Czy można zadbać o wysoki komfort cieplny, jednocześnie zapewniając odpowiednie warunki pracy?

Czym jest komfort cieplny

Pojęcie komfortu cieplnego w biurze może być dla niektórych osób niezrozumiałe. Mogłoby się wydawać, że ogrzewanie pomieszczenia, kiedy na zewnątrz panuje chłód, wystarczy, aby zadowolić pracownika. Jednak samo dostarczenie ciepła to za mało, aby zapewnić komfortowe warunki pracy. Człowiek będzie zadowolony z panujących warunków w pomieszczeniu wówczas, gdy będą one najbliższe stanu równowagi pomiędzy środowiskiem a ilością wytwarzanego przez organizm w procesach przemian metabolicznych ciepła – zauważa Marcin Bidziński, inżynier sanitarny, freelancer. Należy dążyć to tego, aby pomiędzy organizmem pracownika a środowiskiem, w którym przebywa, zachować równowagę cieplną. Wówczas człowiek nie odczuwa ani ciepła, ani chłodu.

Warto jednak zaznaczyć, że komfort cieplny dotyczy nie tylko poziomu temperatury powietrza w pomieszczeniu – na wydajność i samopoczucie pracownika ma wpływ również dostęp do świeżego powietrza oraz odpowiedni stopień jego nawilżenia. Duszne, rzadko wietrzone pomieszczenia czy zbyt suche powietrze negatywnie wpływają na zdolność koncentracji pracowników.

Jak o to zadbać?

Sposobów na zapewnienie właściwego komfortu cieplnego jest wiele. Jednak im większa powierzchnia biurowa, tym odpowiednia regulacja temperatury powietrza jest trudniejsza. Biura umieszczone po rożnych stronach biurowca mają rożne zapotrzebowanie na ciepło/chłód, przez co wymagają indywidualnego sterowania temperaturą. Na przykład: nasłonecznione biura po stronie południowej wymagają chłodzenia, a po stronie północnej grzania – objaśnia Paweł Florek z firmy Clima-Bud.

Przykładem powierzchni biurowej, w której szczególnie trudno jest zachować właściwy komfort cieplny, jest biuro open space. Otwarta przestrzeń i przebywanie wielu osób w jednym miejscu utrudniają zapewnienie właściwej temperatury dla wszystkich. Dodatkowym czynnikiem, który może powodować trudności w zapewnieniu komfortu cieplnego wszystkim pracownikom, jest fakt, że jest ono subiektywnym zjawiskiem odczuwanym inaczej przez każdego pracownika.

Co zatem zrobić? Z pomocą przychodzą rozwiązania instalacyjne, które umożliwiają przystosowanie temperatury do indywidualnych preferencji pracowników. Jednym z takich rozwiązań są regulatory ciepła, które pozwalają na przystosowanie temperatury pomieszczenia do rodzaju wykonywanej pracy bądź ubioru pracownika w danym dniu.

W miarę możliwości należy stosować regulatory umożliwiające płynną regulację mocy grzewczej, gdyż takie zapewniają stałą temperaturę pomieszczenia (ustawioną na poziomie np. +22^oC) – podpowiada Paweł Florek. Natomiast regulatory dwustanowe załączają urządzenie grzewcze na maksymalną moc lub wyłączają całkowicie, co powoduje wahanie temperatury np. między +20 a +24^oC (zależnie od tego czy ogrzewanie jest załączone czy wyłączone) – dodaje.

Ważna klimatyzacja

Standardem wyposażenia biur, który również wpływa na komfort cieplny, jest klimatyzacja. Wbrew pozorom jej zadaniem nie jest jedynie ochładzanie temperatury powietrza w gorące dni, ale także zapewnianie odpowiedniego poziomu pozostałych parametrów wpływających na samopoczucie pracowników.

Wentylacja (wraz z klimatyzacją) mają znacznie szersze zadanie niż instalacja ogrzewcza – a mianowicie utrzymanie powietrza w pomieszczeniu w takim stanie, aby jego czystość, temperatura, wilgotność i ruch pozostawały w ściśle określonych granicach. Wpływają na parametry powietrza, które mają znaczący wpływ na utrzymanie warunków komfortu termicznego – zaznacza Marcin Bidziński.

Przepływ powietrza w przestrzeni biurowej wraz z odpowiednim poziomem jego wilgotności podnoszą komfort pracy. Istotne jest, aby jego prędkość dostosować do panujących warunków pogodowych. Zbyt duża prędkość zimnego powietrza może potęgować poczucie chłodu. Natomiast w przypadku temperatur przekraczających 35^oC zbyt duży przepływ powietrza nie będzie przynosił ulgi, a jedynie zwiększał poczucie gorąca.

W przypadku ogrzewania pomieszczeń zimą dużym problemem może być zapewnienie odpowiedniego poziomu wilgotności powietrza. Zbyt suche powietrze może powodować podrażnienia układu oddechowego pracownika. Dodatkowo zwiększa wrażliwość oczu u osób pracujących przy komputerze. Jest ponadto doskonałym środowiskiem alergicznym (rozprzestrzeniające się w suchym powietrzu pyły i kurze mogą wywołać dyskomfort zdrowotny pracowników). Zbyt suche powietrze w biurze będzie też sprzyjało rozładowaniom elektrycznym, które mogą przyczynić się do uszkodzenia biurowego sprzętu.

Z pomocą użytkownikom biur przychodzą producenci różnego rodzaju nawilżaczy. Urządzenia te, montowane w pomieszczeniach lub na przewodach instalacyjnych, zapewniają właściwy poziom nawilżenia powietrza w pomieszczeniu. Co więcej, nowoczesne rozwiązania pozwalają na zapewnienie automatycznej regulacji poziomu wytwarzanej pary, dzięki czemu obsługa nawilżaczy nie jest zbytnim obciążeniem dla administratora biura.

Nawilżacze elektrodowe wykorzystują przewodność wody wodociągowej w celu produkcji pary poprzez gotowanie wody. Elektrody nawilżacza są zanurzone w wodzie: prąd generowany pomiędzy elektrodami powoduje podgrzewanie wody i doprowadzenie jej do temperatury wrzenia. System pracy jest w pełni automatyczny. Połączenie mikroprocesora i czujnika wilgotności pozwala na sterowanie proporcjonalne. To z kolei umożliwia optymalizację zużycia energii elektrycznej i wody w zależności od zapotrzebowania na parę – wyjaśnia Paweł Florek.

Parametry

Utrzymanie komfortu cieplnego w miejscu pracy jest zalecane nie tylko ze względu na zapewnienie właściwej wydajności pracowników. Pracodawca ma obowiązek dostosowania poszczególnych parametrów powietrza do norm określonych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Dla ułatwienia najważniejsze z nich zostały przedstawione w tabeli: