Jakie są główne cele wdrożenia CSR w przedsiębiorstwie?
Społeczna odpowiedzialność biznesu dotyczy wszystkich aspektów funkcjonowania przedsiębiorstwa, zatem szerokie jest spektrum motywacji firm, które wdrażają strategie CSR. Dla jednych najistotniejszy może być szybki zysk finansowy, który osiągnąć można dzięki postawom proekologicznym. Dla innych CSR będzie sposobem na zdobycie przychylności interesariuszy i poprawienie komunikacji z nimi. CSR sprzyja również lepszemu zarządzaniu zasobami ludzkimi, czy minimalizowaniu ryzyk związanych z łańcuchem dostaw. Istotne jest także zwiększenie przejrzystości, na co z kolei naciskają konsumenci. Według polskich badań Barometr CSR 52 proc. respondentów chciałoby mieć nieco więcej, a 14 proc. o wiele więcej informacji o działaniach podejmowanych przez firmy na rzecz społeczeństwa i środowiska. Wkrótce firmy mogą nie mieć w tym zakresie wyboru - już teraz na przykład w Wielkiej Brytanii, Szwecji, Hiszpanii, Danii czy Francji sprawozdawczość pozafinansowa, która obejmuje m.in. zaangażowanie środowiskowe i społeczne, staje się obowiązkowa dla niektórych sektorów czy grup firm. Warto, by firmy jak najszybciej były na te zmiany gotowe.
W jaki sposób można wprowadzić CSR w działalność przedsiębiorstwa? Czy można w tym celu wykorzystać specjalne narzędzia?
Niektóre definicje społecznej odpowiedzialności biznesu przedstawiają ją jako sposób zarządzania firmą, który uwzględnia opinie i potrzeby interesariuszy firmy, a zatem tych wszystkich osób i instytucji, które wpływają na działania firmy, bądź same pozostają pod jej wpływem. Dlatego proces wprowadzania CSR w struktury organizacji najlepiej zacząć od stworzenia tzw. mapy interesariuszy, czyli od ustalenia, którzy z nich są dla firmy najważniejsi. Następnie należy zbadać wpływ organizacji na każdą z tych grup i zaprojektować takie działania, które pozwolą na maksymalizację wpływu pozytywnego i minimalizację wpływu negatywnego organizacji. Ważne, aby działania podejmowane przez konkretną firmę nie były oderwane od jej obszaru biznesowego, lecz koncentrowały się na wyzwaniach konkretnej branży czy regionu, w którym ta firma funkcjonuje.
Istnieje szereg narzędzi, standardów i przewodników, które ułatwiają osobom zarządzającym implementować społeczną odpowiedzialność do strategii przedsiębiorstwa. Te najbardziej popularne to m.in.: ISO 26000 - kompleksowy przewodnik po społecznej odpowiedzialności; AA1000 - standard pozwalający zarządzać relacjami z interesariuszami; GRI - wytyczne do kwestii raportowania społecznej odpowiedzialności.
W jaki sposób CSR może dotyczyć struktur biurowych czy samego miejsca pracy? Czy Pana zdaniem warto wprowadzać CSR w przedsiębiorstwach typowo korporacyjnych?
Badania Colliers przeprowadzone 2012r. w Australii i Nowej Zelandii wykazały, że 95 proc. badanych chce, aby ich biura sytuowały się w „zielonych” budynkach. Może to mieć także związek ze wzrastającym trendem na bycie proekologicznym, a to z kolei łączy się z większą świadomością ludzi odnośnie ich wpływu na środowisko.
Biuro to bardzo ważna przestrzeń dla pracownika. Przebywa w niej osiem godzin dziennie. Dlatego pracodawca powinien wziąć pod uwagę wpływ miejsca pracy na swoich podwładnych, ich zdrowie i samopoczucie.
Drugim aspektem jest środowisko. Biuro jest miejscem, w którym w bardzo łatwy sposób można zmniejszyć negatywny wpływ firmy na środowisko. Wprowadzając kilka prostych zasad, np. dwustronne drukowanie, segregację odpadów czy wyłączanie światła i urządzeń w momencie wyjścia z pracy, firma staje się bardziej ekologiczna, a zarazem zyskuje konkretne finansowe oszczędności.
Jakie główne zalety wdrożenia CSR mógłby Pan wskazać?
Żeby łatwiej wskazać korzyści z wdrożenia CSR w organizacji, warto odwołać się do 7 obszarów opisanych w normie ISO 26000. Pierwszy z nich to ład organizacyjny. Działania w tym obszarze pozwalają uporządkować procesy wewnętrzne w firmie oraz wprowadzić unikalną kulturę organizacyjną opartą na wartościach. Dzięki działaniom w obszarze praw człowieka można uniknąć kryzysów, takich jak ostatnia katastrofa w Bangladeszu. Praktyki z zakresu miejsca pracy pozwalają na przyciągnięcie i utrzymanie wykwalifikowanej kadry, wpływają na zadowolenie pracowników i zwiększają ich motywację do pracy. Obszar środowiska to oszczędności na zużyciu energii, wody czy papieru. To także większa innowacyjność wynikająca z potrzeby uczynienia swoich produktów bądź usług bardziej przyjaznymi środowisku. Praktyki z zakresu zagadnień konsumenckich wpływają na wzrost zaufania do marki. Dzięki zaangażowaniu społecznemu i wpływaniu na rozwój społeczności lokalnej, firmy mają lepsze relacje z otoczeniem i budują swój pozytywny wizerunek.
Czy Pana zadaniem CSR w Polsce jest zagadnieniem jeszcze mało popularnym czy też polscy przedsiębiorcy stają się coraz bardziej świadomi w zakresie odpowiedzialności społecznej?
Wspomniane wyżej badanie Barometr CSR dowodzi, że pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu zna 20 proc. konsumentów w Polsce. Widać wzrost znajomości tego pojęcia, choć niestety nie zawsze przekłada się to na decyzje podejmowane przy półce sklepowej. Dlatego cały czas istnieje potrzeba edukacji.
Podobnie sytuacja wygląda wśród przedsiębiorców. Społeczna odpowiedzialność jest sformułowaniem coraz lepiej rozumianym, choć dotyczy to głównie dużych korporacji. Dostrzegamy potrzebę edukowania przede wszystkim sektora małych i średnich przedsiębiorstw, które w dużej mierze stanowią o sile polskiej gospodarki.
Patrząc jednak na rozwój koncepcji CSR np. w krajach Europy Zachodniej czy w USA, można być pewnym, że i w Polsce już wkrótce społeczna odpowiedzialność będzie nie tylko miłym dodatkiem do prowadzonego biznesu, ale koniecznością wynikającą z oczekiwań konsumentów, partnerów biznesowych oraz regulatorów rynku.