Kluczowym dla ochrony interesów banków i wykrywania potencjalnego niepowodzeniu projektu jest jego wczesny i wnikliwy monitoring, jak wynika z raportu RICS „Project Monitoring in Property: a key risk-management tool for banks”. Skierowany jest on do wszystkich podmiotów z branży nieruchomości, ubiegających się o finansowanie swojej inwestycji. Podkreśla on konieczność dostosowania działań banków do regulacji wprowadzonych przez Bazylea III. Wiąże się to z wymogiem zminimalizowania ryzyka inwestycyjnego.
W 2012 r. Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego ogłosił pakiet regulacji Bazylea III. Doprowadzić ma on do wzmocnienia stabilności banków i zwiększenia bezpieczeństwa środków. Regulacje wprowadzają obostrzenia w dotychczasowej polityce udzielania kredytów dla nowopowstających inwestycji. Zapisy te są związane z wyższymi kosztami finansowania projektów o wyższym stopniu ryzyka. Skutkiem jest większa ostrożność w udzielaniu kredytów przez banki.
Jak powinni zareagować inwestorzy? Według raportu RICS, powinni zwrócić szczególna uwagę na monitorowanie projektu. Precyzyjne określenie ryzyka i odpowiednie środki kontroli mogą zapobiec niepowodzeniu projektu i jednocześnie ochronić interesy banków.
Jak powiedział Peter Maitland, FRICS, RICS in Poland, Parter firmy EC Harris: Z naszego doświadczenia wynika, że wiele banków wymaga monitoringu projektu, który jest warunkiem udzielenia kredytu na finansowanie nieruchomości. Banki wstrzymują się zwykle z dyspozycją uruchomienia kredytu aż do momentu zapoznania się z niezależnym raportem sporządzonym przez odpowiednio wykwalifikowanego inspektora projektu. Szczegółowość przepisów dotyczących obowiązku monitorowania poprawiła się w ostatnich latach, ale jako że deweloperzy zobowiązani są pokrywać koszty monitoringu, niechętnie zgadzają się na opłaty, których wysokość ustalana jest przez rzeczoznawców adekwatnie do stopnia ryzyka. Audytor dokonujący monitoringu, ma obowiązek dochowania staranności w stosunku do klienta, którym jest jednocześnie bank ale także deweloper.
Iain Leyden FRICS, Chairman of the Built Environment Working Group, RICS in Poland, dodaje: Zintegrowana strategia zarządzania ryzykiem i sprzedażą w organizacji jest niesłychanie ważna, bez względu na to czy jesteśmy deweloperem, konsultantem, instytucją finansową czy funduszem. Celem sprawozdania RICS jest podkreślenie, że monitorowanie postępów w budowie jest kluczowe dla zabezpieczenia finansowania projektu przez bank i wykrycie jego potencjalnego niepowodzenia. Praktyka pokazuje, że przy udzielaniu kredytu brany pod uwagę jest tzw. współczynnik LTV (Lean to Value) oraz wielkość powierzchni, na którą zostały podpisane przedwstępne umowy najmu. Ważna jest jednak także równowaga pomiędzy ponoszonym ryzykiem a realnymi możliwościami sprzedaży nieruchomości, określana podczas ustalania strategii, taktyki i szczegółów danego programu czy projektu.
Autorzy raportu zwracają również uwagę na potrzebę powoływania rzeczoznawców. Dzięki niemu istnieje większe prawdopodobieństwo zakończenia projektu z sukcesem poprzez szybsze wykrycie zagrożeń.
W czasach, gdy banki znajdują się pod coraz większym naciskiem ze strony organów regulacyjnych, a warunki rynkowe wywierają coraz większą presję na wykonawców generalnych, rośnie znaczenie rzetelnego monitoringu projektów. Niezależny ekspert może wykryć ryzyko na wystarczająco wczesnym etapie, dzięki czemu można uniknąć dużych problemów na późniejszym etapie realizowania umowy. Rzeczoznawca zapewnia bezpieczeństwo instytucjom finansowym, na czym korzystają także deweloperzy - stwierdził Peter Maitland.