Jak pokazuje raport firmy doradczej JLL „European Office Property Clock Q2 2015”, kryzys grecki nie miał istotnego wpływu na wynajem powierzchni biurowej w Europie. Kraje w regionie doświadczają różnego tempa rozwoju, ale ogólna sytuacja na rynku jest dobra.
Stawki najmu
Po spadku w I kw. br., czynsze dotyczące wynajmu biur w Europie doświadczyły wzrostu. W II kw. br. europejski indeks czynszów wzrósł o 0,5 proc. kwartał do kwartału. Wśród analizowanych 24 rynków, siedem odnotowało wyższe stawki – w tym 5,7 proc. w Barcelonie, 4,5 proc. w Berlinie,1,4 proc. we Frankfurcie i 1,5 proc. w Monachium. Zmniejszyły się one natomiast w Paryżu (-1,4 proc w centrum) i Warszawie (-2,1 proc.). Stawki najmu w Warszawie nieznacznie spadły w II kw. 2015 r., pomimo rekordowego popytu. Obniżka czynszów jest wynikiem dynamicznie rosnącej podaży nowoczesnej powierzchni biurowej w mieście i trend ten utrzyma się w najbliższym czasie, szczególnie w starszych, słabiej zlokalizowanych projektach biurowych, ale również w inwestycjach mocno konkurujących o transakcje typu pre-let. Nadal jednak koszt wynajmu biura w Warszawie jest wyższy niż w innych stolicach państw regionu Europy Środkowo – Wschodniej – mówi Mateusz Polkowski, Dyrektor w Dziale Badań Rynku i Doradztwa, JLL.
Popyt
W okresie od kwietnia do czerwca w Europie zawarto umowy najmu na przeszło 2,8 mln mkw. powierzchni biurowej, co oznacza 2 proc. wzrost rok do roku. Mniej umów zostało podpisanych m.in. w Paryżu, Lyonie, Brukseli, Mediolanie i Madrycie. Wzrost popytu jest natomiast widoczny na rynkach niemieckich, w szczególności w Berlinie i Hamburgu. To był bardzo dobry kwartał dla rynków biurowych w Europie Środkowo – Wschodniej. Region zanotował znaczący wzrost aktywności najemców. W Pradze popyt wzrósł aż o 84 proc. r-d-r., Budapeszt odnotował najwyższe wyniki kwartalne od ponad 15 lat. Również Warszawa cieszyła się bardzo dużą aktywnością najemców, a II kwartał okazał się rekordowym pod względem popytu w stolicy i sięgnął 221 100 mkw. – wymienia Tomasz Czuba, Dyrektor Działu Wynajmu Powierzchni Biurowej, JLL.
Pustostany
Zwiększona aktywność najemców spowodowała zmniejszenie się poziomu powierzchni niewynajętej na europejskim rynku biurowym – do 9,4 proc. Jednak dalszy spadek jest mało realny ze względu możliwości pojawienia się na rynku ok. 3 mln mkw. nowej powierzchni biurowej. Pomimo ogólnego spadku stymulowanego przez Budapeszt i Pragę, współczynnik pustostanów w Europie Środkowo – Wschodniej jest znacznie wyższy (16,1 proc.) niż w Europie Zachodniej (8,6 proc.). Jeśli zaś chodzi o rynek warszawski, wskaźnik ten uległ wzrostowi do 14,1 proc. na koniec II kw.
Raport „European Office Property Clock” służy porównaniu za pośrednictwem zegara relatywnego położenia rynków europejskich w kolejnych fazach cyklu zmiany stawek najmu dla najlepszych powierzchni biurowych. W strukturze uwzględnione zostały cztery fazy – przyspieszenia wzrostu stawek najmu (rental growth accelerating), spowolnienia wzrostu (rental growth slowing), przyspieszenia spadku (rents falling) oraz czynszów spadających do minimum (rents bottoming out).