W odpowiednich warunkach powinni pracować wszyscy zatrudnieni, niezależnie od rodzaju podpisanej umowy i wymiaru etatu. Od kilku dni media przypominają, jak niebezpieczne dla organizmu bywają upały: zbyt intensywne nasłonecznienie prowadzi do porażenia słonecznego i udaru cieplnego, zakłóca pracę układu krążenia, oddechowego i pokarmowego. Ponadto upał obniża wydajność pracy, zarówno fizycznej, jak i umysłowej. Badania amerykańskiej firmy Captivate Network udowodniły, że w czasie gorących dni produktywność i zdolność koncentracji spadają o ok. 20 proc.
Warunki pracy podczas upałów określa polskie prawo. Ustawodawca nałożył na pracodawcę m.in. obowiązek dostarczenia pracownikom wody – osobom pracującym na zewnątrz, gdy słupek rtęci przekracza 25 st. C, a tym pozostającym w biurze, kiedy dotyka 28 st. Źródło wody przeznaczonej do picia powinno znajdować się nie dalej niż 75 m od stanowiska pracy. Czasami temperatury przewyższają możliwości organizmu i wtedy ludzie pracujący w wyjątkowo ciężkich warunkach otrzymują napoje witaminizowane, energetyzujące w związku z większym wyczerpaniem podczas pracy fizycznej. Pracownicy w budownictwie pracujący na zewnątrz muszą mieć dostarczone około 90 litrów na osobę przeznaczone do umycia się – zaznacza Maria Kacprzak-Rawa, rzecznik prasowy Okręgowego Inspektora Pracy w Warszawie.
Oprócz wody pracodawca zobowiązany jest zapewnić pracownikom dopływ powietrza. Warunki BHP powinny zapewniać bezpieczną i dobrą pracę. W pomieszczeniach zamkniętych należy pamiętać o świetlikach, o wertikalach, wentylacji czy klimatyzacji, żeby temperatura była dogodna do wykonywania pracy – mówi Maria Kacprzak-Rawa. Ustawodawca nie nałożył obowiązku skracania dnia pracy w czasie wysokich temperatur. Takie działanie jest możliwe, pod warunkiem że nie pociągnie za sobą zmniejszenia wynagrodzenia. Pracodawca może też zarządzić dodatkowe przerwy.
Mimo zapewnienia dobrych warunków, podczas upałów może zdarzyć się, że pracownik nie będzie w stanie wykonywać swoich obowiązków ze względu na zły stan psychofizyczny. Ustawa pozwala mu przerwać pracę bez żadnych konsekwencji finansowych.
Należy pamiętać, że obowiązki pracodawcy wynikające z wysokich temperatur odnoszą się do wszystkich zatrudnionych, zarówno tych, którzy podpisali umowę o pracę, jak i osób wykonujących zlecenia na podstawie umów cywilnoprawnych. Ich nieprzestrzeganie wiąże się z przewidzianymi karami. Pracodawca może zapłacić grzywnę od 1 tys. do 30 tys. zł kary za nieprzestrzeganie przepisów BHP. Pracownik z kolei powinien porozmawiać z pracodawcą, jeśli on nie wypełnia swoich obowiązków. Jeśli to nie poskutkuje, można złożyć skargę do Okręgowego Inspektora Pracy w Warszawie – przypomina Maria Kacprzak-Rawa.