Nowoczesny biurowiec opleciony jest gęstą siatką czujników. Systemy automatyki i zarządzania budynkami BAS/BMS (czyli ang. Building Automation Systems, Building Management Systems) kontrolują wszystkie procesy zachodzące w obiekcie – od wentylacji i ogrzewania, po oświetlenie oraz poziom zużycia wody. 24-godzinny monitoring służy znacznej poprawie komfortu użytkowania, ale przede wszystkim obniżeniu kosztów eksploatacyjnych. Rosnące ceny nośników energii sprawiają, że obiekty użyteczności publicznej realizowane są coraz częściej w standardzie energooszczędnym. Nie bez znaczenia jest również dyrektywa Unii Europejskiej (2010/31/UE), która od 2018 r. (budynki sfery budżetowej. Od 2020 roku pozostale nowobudowane obieky) wprowadza obowiązek budowy w standardzie niemal zeroenergetycznym. Kontrola wszystkich procesów zachodzących w obiekcie jest niezwykle istotna dla osiągnięcia optymalnego bilansu energetycznego. Szczególnie, gdy w budynku codziennie przebywa po kilkaset osób.
Okucia mechatroniczne
Urządzenia nadzorujące i kontrolujące, zbierające informacje o warunkach zewnętrznych czy zwyczajach użytkowników stały się niezbędnym elementem wyposażenia nowoczesnego obiektu biurowego. Sterować można niemal wszystkimi instalacjami i systemami – kontroli podlega również automatyka okienna. Coraz bardziej popularne są mechatroniczne okucia, które także integruje się z systemem czujników oraz systemem zarządzania budynkiem. Czujki stosuje się w przystosowanych do tego celu oknach – otwieranych, fasadowych, z ukrytym skrzydłem (tzw. okna blokowe) oraz świetlikach dachowych; mogą to być również okna wykonane w standardzie energooszczędnym lub pasywnym.
Elektroniczne połączenie aktywnych elementów fasady przy jednoczesnym zastosowaniu mechatronicznych okuć pozwala na optymalizację zużycia energii na wentylację. Innymi słowy, automatyczne okna mogą funkcjonować jako istotny element naturalnej wentylacji obiektu, przy minimalnych nakładach energetycznych. System można zaprogramować na przykład w taki sposób, by w określonych godzinach realizował przewietrzanie i nocne schładzanie budynku – tłumaczy dr Andrzej Polijaniuk, Dyrektor ds. marketingu i produktu, Schüco International Polska Sp. z o.o.
„Elektroniczne” okucia integruje się ze wspomnianym systemem wentylacji oraz instalacją centralnego ogrzewania i oświetlenia. Okna reagują tym samym na szereg różnorodnych czynników. Mechatroniczne okucia okienne mogą być sprzężone z całą gamą czujników, montowanych wewnątrz lub na zewnątrz budynku – tłumaczy dr Andrzej Polijaniuk. Czujniki wewnętrzne mogą rejestrować czynniki takie jak na przykład stężenie CO2, temperatura, natężenie światła czy zadymienie. Z kolei na zewnątrz można umieścić czujniki deszczu, wiatru czy nawet reagujące na dźwięk zbicia szyby. Otrzymujemy w ten sposób inteligentny system dbający o komfort przebywania w pomieszczeniach i pełniący funkcję ochrony osób i mienia. W sytuacji zaistnienia danego czynnika sygnał z czujnika jest przetwarzany na polecenie wietrzenia pomieszczenia, ryglowania okna czy załączenia alarmu – kontynuuje. System reaguje po poddaniu analizie dostępnych danych. Oznacza to, że jest niemal bezobsługowy. Jak to działa w praktyce? Podczas silnych podmuchów wiatru okna i naświetla zamykają się. Przewietrzenie zostaje zrealizowane dopiero w przypadku, gdy zajdzie potrzeba wymiany powietrza. Jeśli jednak temperatura w pomieszczeniu gwałtownie się obniży, okna zostaną ponownie zamknięte. Podobnie jest z regulacją naturalnego światła w pomieszczeniu. System może sterować także zewnętrznymi żaluzjami, a nawet iluminacją budynku, zintegrowaną z profilami okiennymi. Realizuje wtedy dodatkowo zadania zacieniania pomieszczeń w upalny dzień, a wieczorem uruchamia podświetlenie obiektu – podpowiada dr Andrzej Polijaniuk.
Także z pilota
Sterowanie nowoczesnymi oknami z mechatronicznymi okuciami może odbywać się centralnie lub decentralnie. W przypadku sterowania decentralnego „polecenie” wydajemy za pośrednictwem przycisku na klamce, ścianie, przez panel sterowania lub zdalnie, przy użyciu wszelkich urządzeń mobilnych, jak dowolny smartfon, tablet czy pilot. Oznacza to, że samodzielnie wyregulujemy klimat w pomieszczeniu bez potrzeby ruszania się z miejsca, np. ze swojego stanowiska pracy. Czas reakcji mechanizmu trwa krócej niż jedną sekundę, błyskawicznie zmienia swoje położenie, wpływając na parametry wentylacji, klimatyzacji lub zmieniając stopień zaciemnienia. System może zostać wyposażony także w elementy informacyjne, takie jak podświetlane ikonki.
Nie tylko w biurze
Co ciekawe, nowoczesne automatyczne okna z mechatronicznymi okuciami znajdują zastosowanie również w domach prywatnych oraz klinikach i szpitalach. Możliwość sterowania decentralnego, indywidualnego pozwala na wygodne regulowanie stopnia otwarcia okna, co ma ogromne znaczenie w przypadku, gdy użytkownikiem jest osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim. Z kolei drzwi przesuwne oraz przesuwne przeszklenia panoramiczne z e-okuciami posiadają niskie lub całkowicie zlicowane z posadzką progi.
Mechatroniczne okucia okienne pozwolą na wygodne sterowanie, wpływając na wygodę użytkowania oraz optymalizację zużycia energii. Nawet, gdy nas już nie będzie w budynku.
Schüco, Schuco lub Schueco